کاربرد روش بیز در تعیین عوامل موثر بر بقای بیماران مبتلا به سرطان معده

سابقه و هدف: سرطان معده یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها در دنیاست. در اکثر تحقیقات پزشکی که هدف بررسی توزیع بقا می‌باشد از روش‌های کلاسیک مانند رگرسیون کاکس و مدل‌های پارامتری استفاده می‌شود، حال آن که مدل‌های بیزی مزیت‌هایی نسبت به حالت کلاسیک دارند. هدف از مطالعه‌ی حاضر، ارائه روش بیزی در تحلیل بقای بیماران مبتلا به سرطان معده، تحت مداوا در بخش گوارش بیمارستان طالقانی تهران می‌باشد که در آن از توزیع وایبول در مدل‌بندی استفاده شده است. مواد و روش‌ها: این تحقیق یک مطالعه طولی تاریخی است که از طریق مراجعه به پرونده بیماران مبتلا به سرطان معده مربوط به تاریخ بهمن 1382 لغایت دی 1386 در بخش گوارش بیمارستان طالقانی تهران تحت درمان بودند، انجام شد. مجموعاً 178 بیمار به مطالعه وارد شدند و از طریق تماس تلفنی، اطلاعات مربوط به بقای آن‌ها جمع‌آوری شد. وضعیت بقای بیماران بر حسب مدل‌ وایبل بیزی با در نظر گرفتن متغیرهایی مانند سن هنگام تشخیص بیماری، جنس، اندازه تومور، وجود متاستاز به سایر اندام‌ها تحلیل شد. کلیه محاسبات با نرم‌افراز winbugs انجام و سطح معنی‌داری 05/0 در نظر گرفته شده است. یافته‌ها: در مجموع 178 بیمار مبتلا به سرطان معده به این مطالعه وارد شدند. نتایج حاصل نشان داد میزان بقا به سن هنگام تشخیص بیماری و اندازه تومور بستگی دارد. در افرادی که سن آن‌ها هنگام تشخیص بیماری کم‌تر می‌باشد، میزان بقا بیش‌تر است و در مورد بیمارانی که اندازه تومور در آن‌ها کوچک‌تر می‌باشد، میزان بقای آن‌ها افزایش پیدا می‌کند. نتیجه‌گیری: رویکرد بیز روش دیگری علاوه بر رویکرد کلاسیک برای تحلیل داد‌ه‌‌ها می‌باشد. با توجه به این‌که مدل‌های کلاسیک مبتنی بر تقریب نرمال می‌باشند و احتیاج به نمونه‌های بزرگ دارند، روش‌های بیزی برای تحلیل نمونه‌های کوچک توصیه می‌شود. نتایج این مطالعه نشان داد که مدل وایبول برای داده‌های سرطان معده مناسب می‌باشد. هم‌چنین این مطالعه نشان داد سن بیمار در زمان تشخیص و اندازه تومور از عوامل مهم مرتبط با بقای بیماران مبتلا به سرطان معده می‌باشند. در نتیجه در صورت تشخیص این بیماری در سنین پایین‌تر و مراحل اولیه پیش‌رفت بیماری، خطر نسبی مرگ کاهش می‌یابد.